БА ВОИЗҲОИ ТУ ГУФТОР ЗЕБАД

Ба дил пайванд то роҳи забонҳо,

Муҳаммад ШОДӢ

БА ВОИЗҲОИ ТУ ГУФТОР ЗЕБАД

Ба дил пайванд то роҳи забонҳо,
Чи сон обод даргоҳи забонҳо.
Дариям, бо ту «Шаҳнома»- аст чун сабт,
Ту ҳастӣ, бегумон, шоҳи забонҳо.
***
Баландӣ хос бар гардуни тоҷик,
Ҳамият дар дилу дар хуни тоҷик.
Дили огоҳ дорӣ, ҳамзабонам,
Чу донӣ маънию мазмуни тоҷик.
***
Ту будӣ осмони беканора,
Суханварҳои ту беш аз ситора.
Дар ин марзе, ки аз бобои ту монд
Шавӣ, эй қавм, аз чӣ камшумора?
***
Ҳамеарзад чу фахрӣ бо писарҳо,
Писарҳои ту аз болоназарҳо.
Дарии ман, чу Саъдӣ шаҳписарҳот
Гузориданд аз худ шоҳасарҳо.
***
Дарии ман, туро дарбор зебад,
Ба Фирдавсии ту дастор зебад.
Ғазалҳои равон бар Ҳофизи ту,
Ба Воизҳои ту гуфтор зебад.
***
Забони ман забони тоҷварҳо,
Муқаддарҳо, музаффарҳо, ҳунарҳо.
Куҷо донанд эҳсоси дили ман
Дур аз мадди назарҳо, бехабарҳо.
***
Самарқанд аз дигар бунёд мекард,
Бинои маърифат обод мекард,
Бишуд Соҳибқирон вирди забонҳо
«Тузукот»  чун дарӣ эҷод мекард.
***
Забони модариям – ифтихорам,
Туӣ шаъну шукӯҳу эътиборам.
Ту гӯӣ Рустамам аз «Шоҳнома» –
Забони модариям – иқтидорам!
***
Яке эъҷоз парвози сухан низ,
Суханпардоз мурғони чаман низ.
Маро ҳаммодаранд ин ҳамзабонон –
Умумӣ гӯиё модар-ватан низ.
***
Чу булбул дӯст дорӣ ин чаманро?
Ҳаводорӣ ту ҳам базми суханро?
Забони модариро дӯст дорӣ
Ба қадре дӯст дорӣ ин Ватанро?
***
Агарчанде ки дар як хона ҳастем,
Яке шамъу яке парвона ҳастем,
Наронӣ бо забони модарӣ ҳарф
Писарҷон, мову ту бегона ҳастем!
***
Забонгумкарда шеъри мо нахонад,
Забонгумкарда даври мо наронад!
Забони аҳли хулдии дариро
Забонгумкарда донад ё надонад...
***
Аз он дам килк Умар Хайём меронд,
Ҷаҳон мафтун ба шеъри форсӣ монд.
Канӣ акнун дарӣ донист дунё –
Рубоиҳои ӯ дар асл мехонд!
***
Дарӣ, бинмой рӯи Рӯдакиро,
Ҷавонтолеъ он пири закиро.
Дарии ман, кушо дамҳои пирӣ
Дари афсонаҳои кӯдакиро.
***
Дарии ман, туӣ бар ҷои модар,
Расӣ бар гӯш чун овои модар.
Дарии ман, забони модариам,
Дароям бо ту бар маъвои модар.
***
Ду-се ноҷинс минбар мефурӯшад,
Ду-се ноҷинс гавҳар мефурӯшад.
Худоё, аз барои ҷоҳу мансаб,
Ду-се ноҷинс модар мефурӯшад!
***
Ҷигар дорӣ-надорӣ, ҳамзабонам?
Шарар дорӣ-надорӣ, ҳамзабонам?
Диҳад умри занеро, ки туро зод,
Падар дорӣ-надорӣ, ҳамзабонам?
***
Ту берун аз назарҳоӣ, бародар,
На аз мо, аз дигарҳоӣ, бародар.
Забони модариро хор кардӣ,
Ту ҳам з-«оқи падар»-ҳоӣ, бародар?
***
Забонҳои дигар донӣ, азизам,
Сухан бо сад забон ронӣ, азизам.
Забун, аммо, забони модариат,
Сари ҳар ҳарф дармонӣ, азизам.
***
Забонҳои дигар то мепарастӣ,
Гумон дорем, фарзанди кас астӣ!
Ту ҳам пайванд бар кӯҳи баландӣ?
Ба кӯҳистонӣ хос ин гуна пастӣ?!
***
Ман аз ту муслим, имон астӣ, охир,
Маро шаъну маро шон астӣ, охир.
Надорам дӯст аз ҷон ҳамчу фарзанд?
Забони модари ҷон астӣ, охир!
***
Пур аз ганҷина чун ту кӯҳсоре?
Сафобахш аз ту бошад обшоре?
Забони модарӣ, ин дурри дунё
Чӣ назди бебаҳоие, ки дорӣ?
***
Чу бинмуданд хор ин нохалафҳо,
Накарданд эътибор ин бетарафҳо,
Забон, дар ҳифзи ту ҷон месупорем,
Наем аз бетараф, аз бешарафҳо!
***
Ба Боборӯдакии хеш меноз,
Бихон ӯ – хуш наво оғоз месоз.
Падарҳо то ризо монанд аз ту
Забони модарӣ бинмой эъзоз.
***
Чи хуш, ҳамчун навозишҳои модар,
Ҳама ҳарфу ҳиҷоят рӯҳпарвар.
Гуворо ҳар дами соҳибзабонон,
Ту ҳастӣ дар даҳон то тозаву тар!

ТАФСИРИ ХУДРО ГУЗОРЕД: