ДАР БОРАИ ЧОРАҲОИ ИЛОВАГӢ ОИД БА ДАСТГИРИИ ҲАМАҶОНИБАИ ҶАВОНОН ВА МИНБАЪД БАЛАНД БАРДОШТАНИ ФАЪОЛНОКИИ ҶАМЪИЯТИИ ОНҲО

Дар кишвар ноил шудан ба чунин ҳадафи бузург, ба монанди бунёди Ӯзбекистони нав, ғамхорӣ ва таваҷҷӯҳ зоҳир намудан ба такягоҳи асосии мо — ҷавонони матинирода ва фидокор, инчунин фароҳам овардани шароит ва имкониятҳои зарурӣ барои пурра татбиқ намудани қобилияту нерӯи онҳо дар ҳама соҳаҳо, самти афзалиятноки сиёсати давлатӣ мебошад.

Дар кишвар ноил шудан ба чунин ҳадафи бузург, ба монанди бунёди Ӯзбекистони нав, ғамхорӣ ва таваҷҷӯҳ зоҳир намудан ба такягоҳи асосии мо — ҷавонони матинирода ва фидокор, инчунин фароҳам овардани шароит ва имкониятҳои зарурӣ барои пурра татбиқ намудани қобилияту нерӯи онҳо дар ҳама соҳаҳо, самти афзалиятноки сиёсати давлатӣ мебошад.
Татбиқи тадбирҳои васеъмиқёсе, ки ба таъмини меҳнати муносиб ва манбаи даромад, омӯзонидани касбҳои муосир ва технологияҳои IT, ҷалби васеи ҷавонписарон ва духтарон ба соҳибкорӣ, ки мактабҳои миёнаи умумӣ, касбӣ ва олиро хатм кардаанд ва ба ҳаёти мустақилона қадам гузошта истодаанд, инчунин ташкили пурмазмуни вақти холии ҷавонон аҳамияти махсус пайдо намуданд. 
Танҳо дар давраи гузаштаи 2021 ҷудо кардани 300 миллиард сӯм барои ҳалли мушкилоти зиндагии 430 ҳазор нафар ҷавонписарон ва духтарон, додани 2,3 триллион сӯм қарзҳои имтиёзнок барои лоиҳаҳои соҳибкорӣ ба беш аз 9,2 ҳазор а намояндагони насли ҷавон, ҷудо кардани 61 ҳазор гектар замин барои кишоварзӣ ба зиёда аз 230 ҳазор ҷавонони деҳот дар асоси низоми комилан нави кор бо ҷавонон – «Дафтари ҷавонон» ва «Барномаҳои ҷавонон», аз густариши миқёси корҳо дар ин самт шаҳодат медиҳанд.
Бо мақсади татбиқи ташаббус ва ғояҳои нав, ки дар Форуми ҷавонон ва донишҷӯёни Ӯзбекистон, ки 30 июни соли равон баргузор гардид, пеш гузошта шуданд, инчунин таъмини иҷрои бечунучарои вазифаҳое, ки дар Барномаи давлатии «Соли дастгирии ҷавонон ва мустаҳкамсозии саломатии аҳолӣ» муайян шудаанд:
1. Дар моҳи августи соли 2021 аз ҳисоби буҷаи давлат барои ҳар як кӯдаки то 18-сола аз оилаҳои ба «Дафтари оҳанин» дохилшуда ба маблағи 500 ҳазор сӯм кӯмаки моддии яквақта расонида шавад.
Ба Раиси Шӯрои Вазирони Ҷумҳурии Қароқалпоқистон, ҳокимони вилоятҳо, шаҳри Тошканд, ноҳияҳо (шаҳрҳо), роҳбарони бахшҳо ва воҳидҳои ҳудудии Вазорати дастгирии маҳалла ва оилаҳо – бо назардошти шумораи кӯдакон дар синни то 18-сола аз оилаҳое, ки ба «Дафтари оҳанин» дохил карда шудаанд, ташаккули варақаи пардохт, инчунин расонидани саривақтӣ ва мақсадноки маблағро ба онҳо ҳамчун кӯмаки моддӣ тавассути шуъбаҳои ноҳиявӣ (шаҳрӣ) оид ба дастгирии маҳалла ва оила таъмин намоянд.
2. Тартибе муқаррар карда шавад, ки мувофиқи он:
фарзандони оилаҳое, ки ба «Дафтари оҳанин» дохил карда шудаанд ва дар муассисаҳои таҳсилоти олии давлатӣ таҳсил мегиранд, барои соли хониши аввал дар соли таҳсили 2021/2022, маблағи пурраи шартномаи пулакӣ аз ҳисоби буҷаи давлат пӯшонда мешавад;
ба фарзандони оилаҳое, ки ба «Дафтари оҳанин» ва «Дафтар занон» шомил карда шудаанд, инчунин ба ҷавононе, ки ба «Дафтари ҷавонон» дохил карда шуда, бори аввал ақди никоҳ мекунанд, ба маблағи то 33 миллион сӯм қарзи бегарав барои сохтмони манзили иловагӣ дар бинои истиқоматии худ ҷудо карда мешаванд;
бо мақсади пурзӯр намудани ҳифзи иҷтимоии оилаҳои ҷавон иловагӣ ба 2 ҳазор оилаи ҷавон барои хариди манзил бо пардохти аввалия ва пардохти фоизҳо дар доираи барномаи ипотека субсид ҷудо карда мешавад.
3. Муқаррар карда шавад, ки аз 1 сентябри соли 2021 ба донишҷӯёне, ки дар муассисаҳои таҳсилоти олии ҷумҳурӣ дар асоси пуливу қарордодӣ таҳсил мекунанд, қарзҳои таълимӣ ба андозаи ставкаи асосии фоизии Бонки марказӣ бо шарти дар муҳлати ҳафтсола, аз моҳи ҳафтум сар карда, пас аз ба охир расидани мӯҳлати таҳсил баргардондан ҷудо карда мешаванд,
Вазорати молия (Ишметов Т.А.) якҷоя бо Бонки марказӣ (Нурмуратов М.Б) ва Вазорати таҳсилоти олӣ ва миёнаи махсус (Тошқулов А.Х.) дар муддати ду ҳафта лоиҳаи санади меъёрии ҳуқуқиро тақдим намоянд, ки тартиби ҷудо кардани қарзҳои таълимиро ба назар мегирад.
4. Вазорати молия (Т. Ишметов) дар муддати ду моҳ ба Девони Вазирон лоиҳаи қонунеро ворид мекунад, ки инҳоро пешбинӣ менамояд:
татбиқи имтиёзҳои андозӣ ба музди меҳнати андозбандишаванда ва дигар даромадҳои шахсони воқеӣ, ки ба пӯшонидани қарзҳои таҳсилотие, ки бонкҳои тиҷоратӣ барои таҳсил дар муассисаҳои таҳсилоти олӣ ва касбӣ ҷудо кардаанд;
озодкунӣ аз андози даромад, ки аз музди меҳнат ва дигар даромадҳои шахсони воқеӣ, ки дар ҳар як давраи андоз барои пӯшонидани мутаносиби қарзҳои ипотекии гирифтаи оилаҳои ҷавон ва фоизҳои аз рӯи онҳо ҳисобшуда, то ба синну соли муқарраршуда расидани ҳамсарон ё яке аз онҳо нигаронда шудаанд, ситонида мешавад.
5. Тартиби пардохти иловапулӣ ба маоши вазифагии мутахассисони ҷавоне, ки дар мақомоти давлатӣ, ташкилотҳо ва муассисаҳо кор мекунанд, бакалавр ва магистрро хатм кардаанд ва ё дараҷаи илмӣ (PhD ва дараҷаи дигари илмии ба он баробар)-ро дар муассисаҳои таҳсилоти олии хориҷии ба рӯйхати топ-500-и ташкилотҳои бонуфузи байналмилалии рейтингӣ дохилшуда ба даст овардаанд, тибқи замимаи №1 аз ҳисоби буҷети давлатӣ ҷорӣ карда шавад.
Муқаррар карда шавад, ки:
рӯйхати муассисаҳои таҳсилоти олии хориҷии ба рӯйхати топ-500-и ташкилотҳои бонуфузи байналмилалии рейтингӣ дохилшуда аз ҷониби Инспексияи давлатии назорати сифати таҳсилот муайян карда шуда, дар вебсайти расмии он ҷойгир, дар ВАО нашр карда мешаванд;
ташаккули рӯйхати самтҳои таҳсилот, ихтисосҳои танг, инчунин мақомоти давлатӣ, ташкилотҳо ва муассисаҳое, ки дар онҳо иловапулии ҳармоҳа ҷорӣ карда мешавад, аз ҷониби Агентии рушди хизмати давлатӣ амалӣ карда мешавад;
аз 1 октябри соли 2021 иловапулии ҳармоҳа дар асоси шартномаи байни Агентии рушди хидматҳои давлатӣ, корфармо ва мутахассиси ҷавон ба мӯҳлати то 3 сол, ҳар моҳ илова ба маоши мансабии мутахассиси ҷавон пардохт карда мешавад.
6. Аз 1 сентябри соли 2021 дар шаҳри Тошканд Мактаби тиҷорати ҷавонон таъсис дода шавад, аз соли 2022 - филиалҳои он дар тамоми минтақаҳо.
Вазифа ва самтҳои асосии фаъолияти Мактаби тиҷорати ҷавонон инҳо муайян карда шаванд:
омӯзонидани ҷавонон барои ба даст овардани натиҷаҳои беҳтарин дар фаъолияти соҳибкорӣ ва усулҳои ҳимоя аз хавфҳо дар пешбурди тиҷорат бо ҷалби соҳибкорони пешбари ватанию хориҷӣ ва менеҷерони тиҷорат;
омӯзонидани ҷавонон ба соҳибкории шавқдошта, асосҳои тиҷорат ва соҳибкорӣ, рушди малакаи онҳо дар пешбурди тиҷорати муосир, гузаронидани семинарҳо ва тренингҳои ҳавасмандгардонии соҳибкорӣ.
Девони Вазирон дар муддати як моҳ дар бораи ташкили фаъолияти Мактаби тиҷорати ҷавонон қарор қабул кунад.
7. Аз 1 октябри соли 2021 амалияи ташкили озмунҳо барои ғояҳои стартапи ҷавонон «Қадами аввал ба тиҷорат», инчунин ҷудо кардани грантҳо ба ҳадди ақалл ба се ғолиб дар ҳамаи ноҳия ва шаҳрҳо ҷорӣ карда шавад.
Муқаррар карда шавад, ки барои ҳар як лоиҳаи беҳтарин маблағҳои грантӣ то 200 баробари арзиши ҳисобшудаи заминавӣ дар доираи 100 миллиард сӯм ҷудо мегардад, ки иловагӣ аз буҷаи давлатӣ дар солҳои 2022-2023 ҷудо карда мешаванд.
Ба Вазорати рушди иқтисодӣ ва паст кардани сатҳи камбизоатӣ (Қӯчқоров Д.А.), Вазорати рушди инноватсионӣ (Абдураҳмонов И.Ю.), Вазорати молия (Абруев Ж.И.) ва Агентии кор бо ҷавонон (Саъдуллоев А.З.) супурда шавад, ки:
дар тӯли як моҳ тартиби ташкили кушод ва ошкороии озмунҳои ғояҳои стартап, меъёрҳои арзёбии лоиҳаҳо ва тартиби ҳамоҳангсозии татбиқи онҳоро тасдиқ кунад;
якҷоя бо Раиси Шӯрои Вазирони Ҷумҳурии Қароқалпоқистон, ҳокимони вилоятҳо, шаҳри Тошканд, ноҳияҳо (шаҳрҳо) барои татбиқи ғояҳои стартап кӯмак расонанд.
8. Ба зиммаи ҶС «Бонки миллии фаъолияти иқтисоди хориҷии Ҷумҳурии Ӯзбекистон» вазифаи маблағгузории лоиҳаҳои тиҷоратӣ ва стартапии инноватсионии ҷавонон, ки дар асоси ғояҳои нав таҳия шудаанд, гузошта шавад.
Фонди таҷдид ва рушд ба ҶС «Бонки миллии фаъолияти иқтисоди хориҷии Ҷумҳурии Ӯзбекистон» ҷиҳати иҷрои вазифаҳои дар банди мазкур муқарраршуда ба маблағи 100 миллион доллари ИМА ба мӯҳлати 7 сол, аз ҷумла давраи имтиёзи сесола бо ставкаи фоизии аз ставкаи асосии Бонки марказӣ ба чор банди фоизӣ камтар ҷудо намояд.
9. Вазорати маорифи халқ (Шерматов Ш.Х.) ва Вазорати таҳсилоти олӣ ва миёнаи махсус (Тошқулов А.Х.) якҷоя бо Инспексияи давлатии назорати сифати таълим (Тошкенбоев У.Н.) аз соли таҳсили 2021/2022 сар карда марҳила ба марҳила дарсҳои технологияҳои иттилоотиро дар муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумӣ, миёнаи махсус, касбӣ ва олӣ мутобиқи барномаи Кембриҷ, инчунин бозомӯзии омӯзгоронро дар асоси ин барнома таъмин намоянд.
Вазорати рушди технологияҳои иттилоотӣ ва коммуникатсия (Садиков Ш.М.) пайвастшавии ҳамаи мактабҳои таҳсилоти миёнаи умумиро ба интернети баландсуръат то охири соли 2021 пурра ба анҷом расонад.
10. Тартибе муқаррар карда шавад, ки мувофиқи он:
ҳамасола дар арафаи Рӯзи ҷавонони Ҷумҳурии Ӯзбекистон дар асоси пешниҳод ва ташаббусҳо, мушкилот ва ҳалли онҳо, ки аз ҷониби ҷавонон расидаанд, Барномаи ҳукумат, инчунин барномаҳои ҷудогонаи ҳудудии Шӯрои Вазирони Ҷумҳурии Қароқалпоқистон, ҳокимиятҳои вилоятҳо, шаҳри Тошканд, ноҳияҳо ва шаҳрҳо қабул карда мешаванд;
ин барномаҳо маҷмӯи чорабиниҳоро дар бар мегиранд, ки ба азхуд кардани дониш ва касб, фароҳам овардани шароити муносиб барои кор ва зиндагӣ, инчунин ташкили пурмазмуни вақти холӣ барои ҷавонон равона карда шудаанд.
Агентии кор бо ҷавонон (Саъдуллоев А.З.) якҷоя бо Шӯрои Вазирони Ҷумҳурии Қароқалпоқистон, ҳокимиятҳои вилоятҳо ва шаҳри Тошканд, аз соли 2022 сар карда, ҳамасола то 1 июн ба Девони Вазирон лоиҳаи Барномаи ҳукуматиро, ки дар банди мазкур зикр шудааст,  тақдим намояд, инчунин қабули барномаҳои ҳудудиро ташкил намояд.
11. Ба Сенати Олий Маҷлис тавсия дода шавад:
а) бо мақсади татбиқи самарабахши сиёсати давлатии ҷавонон:
барқарор намудани назорати муассири парлумонӣ барои таҳия, тасдиқ ва татбиқи пурраи саривақтии Барномаҳои ҳукуматӣ ва ҳудудие, ки дар банди 10 ин қарор муайян шудаанд, инчунин ҳамоҳангсозии фаъолияти Шӯроҳои вакилони халқ дар ин самт;
ҷорӣ намудани системаи рейтингӣ барои арзёбии татбиқи сиёсати давлатии ҷавонон дар минтақаҳо;
ташаккули захираи кадрҳои насли нав аз ҳисоби ҷавонони фаъол ва ташаббускор;
таъсис дар Кенгашҳои депутатҳои халқ «Мактаби намояндагони Парлумони ҷавонон»;
б) якҷоя бо Палатаи қонунгузории Олий Маҷлис:
ҷорӣ намудани тартиби ҳисоботдиҳии роҳбарони масъули татбиқи сиёсати давлатии ҷавонон дар назди палатаҳои Олий Маҷлис ва Кенгашҳои дахлдори вакилони халқ;
татбиқи ташаббуси «Мо ҷавононро дар парламент дастгирӣ мекунем»;
ба депутатҳои Палатаи қонунгузорӣ ва аъзои Сенати Олий Маҷлис дар асоси тавсияҳои маҷлисҳои вакилони халқ вобаста намудани ҷавонони собитқадам ва фидокор.
12. Агентии рушди хидматҳои давлатӣ (О. А. Ҳасанов) захираи кадрҳои насли нави аз ҷониби Сенати Олий Маҷлис ташаккулёфтаро ба Захираи миллии кадрҳо дохил кунад ва пешбарии онҳоро ҳамчун номзадҳои асосӣ ба вазифаҳои роҳбарӣ таъмин намояд.
13. Муқаррар карда шавад, ки аз 1 сентябри соли 2021 бо мақсади ҷалби ҷавонон ба муназзам шуғл варзидан бо варзиш дар минтақаҳо аз ҷониби варзишгарон-мураббиён, ки ғолибон ва ҷоизадорон (ҷойҳои 1-3-юм)-и Бозиҳои олимпӣ ва паралимпӣ, Осиё ва Параосиё, чемпионатҳои ҷаҳон, Осиё ва ҷумҳурӣ дар 5 соли охир мебошанд, инчунин варзишгар-мураббиён, ки дар минтақаҳои дурдаст ва душворгузар фаъолият мекунанд:
биноҳо ва иншооти холӣ, ки моликияти давлатӣ мебошанд, ба андозаи 50 фоизи меъёри ҳадди ақалли иҷораи барои ин объект муқарраршуда бидуни гузаронидани тендерҳои электронӣ бо мақсади ташкили фаъолияти клубҳои варзишӣ ба иҷора дода мешаванд;
субсидияҳо барои хариди таҷҳизот, ашё ва асбобҳои варзишӣ аз ҳисоби маблағҳои буҷа ҷиҳати ташкили фаъолияти клубҳои варзишӣ ҷудо карда мешаванд;
пардохти ҳармоҳаи на камтар аз 10 баробари андозаи пойгоҳи ҳисобшуда аз ҳисоби буҷетҳои маҳаллӣ дар ҳоли аз ҷониби онҳо ҷалб карда шудани на камтар аз 100 нафар ҷавонон ба шуғли мунтазам бо варзиш ҷорӣ карда мешавад.
14. Бо мақсади ҳавасмандгардонии муаллифони асарҳои бадеӣ аз 1 октябри соли 2021 озмуни ҳарсолаи «Беҳтарин китоб барои кӯдакон ва ҷавонон» ташкил карда шавад.
Муқаррар карда шавад, ки ба муаллифони ғолиби ин озмун барои ҷои аввал – 100 миллион сӯм, барои ҷои дуюм – 75 миллион сӯм, барои ҷои сеюм – 50 миллион сӯм мукофот ҷудо карда мешавад.
Вазорати молия (Т.А. Ишметов) амалӣ гардондани хароҷоти марбут ба пардохти мукофотро аз ҳисоби маблағҳои ба Агентии кор бо ҷавонон барои соли 2021 ҷудошуда таъмин намояд, аз соли 2022 – ҳамасола ҷудо кардани маблағҳои заруриро дар параметрҳои буҷети давлатӣ ба назар гирад.
15. Барномаи тадбирҳои иловагӣ оид ба таъмини иҷрои вазифаҳои афзалиятнок дар соҳаи сиёсати давлатии ҷавонон, ки дар Форуми ҷавонон ва донишҷӯёни Ӯзбекистон муайян шудаанд, мувофиқи замимаи №2 тасдиқ карда шавад.
Ба зиммаи роҳбарони вазорату идораҳо, Раиси Шӯрои Вазирони Ҷумҳурии Қароқалпоқистон, ҳокимони вилоятҳо ва шаҳри Тошканд барои саривақт ва босифат иҷро намудани вазифаҳои дар Барномаи чорабиниҳо муайяншуда ҷавобгарии шахсӣ гузошта шаванд.
16. Агентии кор бо ҷавонон (Саъдуллоев А.З.) якҷоя бо вазорату идораҳои манфиатдор дар муддати ду моҳ ба Девони Вазирон дар бораи ворид намудани тағйиру иловаҳо ба санадҳои қонунгузорӣ, ки аз Фармони мазкур бармеоянд, пешниҳод тақдим намояд.
17. Ба зиммаи муовини Сарвазир Б. А. Мӯсоев ва директори Агентии кор бо ҷавонон А. З. Саъдуллоев масъулияти шахсӣ барои ташкили самарабахши иҷрои Фармони мазкур гузошта шавад.
Дар ҳар семоҳа баррасӣ намудани ҷараёни иҷрои Фармон, ҳамоҳангсозӣ ва назорати фаъолияти ташкилотҳое, ки барои иҷрои он масъуланд, ба зиммаи Сарвазири Ҷумҳурии Ӯзбекистон А.Н.Арипов  ва мушовири Президенти Ҷумҳурии Ӯзбекистон А.А. Абдувахитов гузошта шавад. 
Дар бораи самаранокии тадбирҳои андешидашуда то 31 декабри соли 2021 ба Президенти Ҷумҳурии Ӯзбекистон маълумот дода шавад.

Президенти  Ҷумҳурии Ӯзбекистон       Ш. МИРЗИЁЕВ

Шаҳри ТОШКАНД,
13 июли соли 2021.

ТАФСИРИ ХУДРО ГУЗОРЕД: